
धर्मसांस्कृतिक अभियान, युके
संस्कृति भनेको समाजमा व्याप्त चलन र प्रथाहरूको समग्र स्वरूप हो । समाजको सोच, चिन्तन र कार्यशैलीमा संस्कृतिको अस्तित्त्व निहित हुन्छ । संस्कृत भाषाको ‘कृ’ करणे धातुमा सम् उपसर्ग र क्तिन् प्रत्ययलागेर बनेको यस शब्दको अर्थ कुनै पनि कार्य सव्य तरिकाले गर्नु भन्ने हुन्छ । ल्याटिन शब्द ‘कल्ट’ वा ‘कल्टस्’ बाट बनेको अंग्रेजी शब्द ‘कल्चर’ नै संस्कृतिका लागि प्रयोग भएको पाइन्छ । संस्कृतिको अर्थ राम्रो वा सुधारिएको अवस्था हो ।
मानिस स्वभावतः प्रगतिशील प्राणी हो । मानिसले बुद्धिको प्रयोगबाट वरपरको प्राकृतिक वातावरणलाई निरन्तर सुधार र अनुकूलन गरिरहेको हुन्छ । क्रमशः सुधारिएको जीवनशैली, चलन, आचरण, विचार, अनुसन्धान र आविष्कारबाट मानिस पशु वा जङ्गली सभ्यताबाट माथि उठेर सभ्य बन्दछ । भौतिक प्रगतिले शरीरको भोक मेटाउन सक्छ तर मन र आत्मा अतृप्त रहन्छ । त्यसलाई सन्तुष्ट पार्न मानिसले गर्ने आत्मिक तथा सामाजिक विकासलाई संस्कृति भनिन्छ । यही सभ्यता नै संस्कृतिको अंग हो ।